Controversial Tourism/ Turystyka kontrowersyjna- part 3 - Katowice - Stars buildings/ Budynki gwiazdy

 "Katowiczanie nie muszą się 

wstydzić swojego miasta. 

Jego zabudowa stanowi doskonałą dokumentację

 ponad stuletniej historii."

/Jerzy Śmiałek/

"The inhabitants of Katowice 

do not have to be ashamed of their city.

Its buildings are perfect documentation

over a century of history. "

/ Jerzy Śmiałek /

Dzisiaj zapraszam Was do trzeciej, ostatniej części opowiadającej o perełkach wśród katowickich blokowisk. Wspólnie odbędziemy wirtualną podróż po osiedlu określanym potocznie mianem Gwiazd. Osiedle Walentego Roździeńskiego, gdyż tak formalnie brzmi jego nazwa, to kompleks siedmiu wieżowców mieszkalnych wybudowanych w całości latach 70-tych. Podstawą każdego z nich jest ośmioramienna gwiazda i to właśnie jej zawdzięczają one swoją unikatową architekturę. Dzięki takiej nietypowej podstawie każdy z bloków mieści większą liczbę lokali mieszkaniowych aniżeli byłoby to możliwe w budynkach wybudowanych na planie podstawy o kształcie prostokąta. Takie rozwiązanie przyczyniło się między innymi do zmniejszenia utraty ciepła o około 30%.  Za projekt w całości odpowiada znany nam z poprzedniego wpisu duet architektów - Henryk Buszko, Aleksander Franta oraz Tadeusz Szewczyk.

 

Popularne "Gwiazdy" powstały na terenach dawnych stawów oraz zbiorników wody popłuczkowej pochodzącej z nieistniejącej już kopalni Katowice. Teren ten po uprzednim przebadaniu okazał się na tyle stabilny, że zadecydowano o wybudowaniu na jego terenie zespołu budynków mieszkalnych. W pierwszym etapie powstały trzy nich. W ich otoczeniu wybudowano także budynek szkoły. Całość budowy zakończono w roku 1978. Na jej terenie oprócz wymienionej powyżej szkoły znajdują się także dwa przedszkola, Poczta Polska, gabinety lekarskie, filia miejskiej biblioteki publicznej oraz cały kompleks budynków handlowo-usługowych. Działa tutaj także Klub Spółdzielczy KSM " Pod gwiazdami", który organizuje różnego typu zajęcia dla jego mieszkańców.

 

Wszystkie wieżowce mają identyczne parametry. Każdy z nich składa się z mierzących 81 metrów 27 kondygnacji. Osiedle od strony drogi głównej otoczone jest specjalnymi ekranami akustycznymi. W każdym z budynków znajdują się trzy windy osobowe (w tym jedna osobowo-towarowa), ze względu na umieszczone na niektórych kondygnacjach budynku lokale usługowo-handlowe. Zamiast piwnic każdemu z mieszkań przysługuje specjalna komórka. "Gwiazdy" wyposażone są także w specjalny system bezpieczeństwa obejmujący między innymi system przeciwpożarowy połączony z lokalu jednostka Straży Pożarnej, instalację hydrantów czy monitoring. Na dachach umieszczone jest natomiast specjalne oświetlenie lotnicze.

 

Przykłady wymienionych przeze mnie w ostatnich wpisach katowickich osiedli udowadniają, że nie wszystkie tego typu projekty skazane są na porażkę. Przy wsparciu władz jak i dzięki samym mieszkańcom potrafią zmienić się w miejsca, w których naprawdę chce się mieszkać oraz żyć.

Today I invite you to the third, last part about gems among blocks of flats in Katowice. Together, we will go on a virtual tour of the estate commonly called " the Stars". The Walentego Roździeńskiego estate, as its formal name sounds like, is a complex of seven residential skyscrapers built entirely in the 70s. The basis of each of them is an eight-pointed star and thanks for this they owe their unique architecture. Thanks to such an atypical base, each block contains a larger number of apartments than it would be possible in buildings built on a rectangular base plan. Among other things, this solution contributed to the reduction of heat loss by about 30%. The architect duo known to us from the previous posts - Henryk Buszko, Aleksander Franta and Tadeusz Szewczyk, are fully responsible for this design.

 

Popular "Stars" were built in the areas of former ponds and wash water reservoirs from the now defunct Katowice mine. This area, after research, turned out to be so stable that it was decided to build a complex of residential buildings there. In the first stage, three of them were created. A school building was also built in their vicinity. The entire construction was completed in 1978. In addition to the above-mentioned school, there are also two kindergartens, the Polish Post Office, medical offices, a branch of the municipal public library and a whole complex of commercial and service buildings. There is also the KSM Cooperative Club "Pod Gwiazdami", which organizes various types of activities for its residents.

 

All skyscrapers have identical parameters. Each of them consists of 27 floors measuring 81 meters. The estate on the side of the main road is surrounded by special acoustic screens. In each building there are three passenger lifts (including one passenger and goods lift), due to the service and commercial premises located on some floors of the building. Instead of basements, each apartment has a special cell. "Stars" are also equipped with a special security system including, inter alia, a fire protection system connected to the premises of the Fire Brigade unit, installation of hydrants or monitoring. On the roofs is placed  special aviation lighting.

 

The examples of the housing estates I mentioned in recent posts prove that not all projects of this type are doomed to failure. With the support of the local goverment and thanks to the residents themselves, they can change into places where you really want to live not only survive.

zdjęcia/photos : Karolina Antosik

Controversial tourism/ Turystyka kontrowersyjna part 2 - Katowice Kukurydze / Corn buildings

" Widzę już oczami wyobraźni nowe Katowice. 

To bogate, witalne, różnorodne miasto."

/Tomasz Konior/

"I can see the new Katowice through the eyes of my imagination.

It is a rich, vital, diverse city. "

/ Tomasz Konior /

W poniższym wpisie zapraszam Was do dalszej wycieczki po katowickich blokowiskach brutalizmu, które miałam możliwość zobaczyć podczas ubiegłego weekendu. Dziś odwiedzimy najwyższe wieżowce w mieście, które ze względu na swój nietuzinkowy kształt nazywane są potocznie  "kukurydzami". Sami mieszkańcy określają je natomiast mianem Tauzen. Te niezwykłe od strony architektonicznej budynki znajdują się na osiedlu Tysiąclecia naprzeciwko Parku Śląskiego. Zostały zaprojektowane przez dwóch polskich architektów : Henryka Buszko oraz Aleksandra Franta. Projekt wzorowany był na słynnych wieżowcach Marina City zbudowanych w Chicago. Ich charakterystycznym elementem są zdecydowanie duże, koliste balkony. W podziemiach budynku umieszczone są garaże. Cały kompleks liczy sobie łącznie 5 budynków z których największe ( trzy z nich) maja wysokość 82 metrów natomiast dwa pozostałe są nieco niższe i mierzą 56 metrów. Budynki mają 25 pięter. Wyższe z nich są oznaczone cyframi 1-3, niższe natomiast  4-5. Dawniej miały one status najwyższych mieszkalnych budynków w Polsce. Z upływem lat wyprzedziły je modernistyczne wieżowce które  powstały  miedzy innymi w Warszawie czy Wrocławiu.

Budowę kompleksu rozpoczęto w latach 60-tych. Pierwsi mieszkańcy pojawili się na ich terenie w roku 1964 gdy właśnie wtedy oddano do użytku  pierwsze mieszkania. Budowę osiedla zakończono w roku 1982. Budynki niejako stanowią swoiste miasto w mieście. Na ich terenie mieszkańcy mogą bowiem zaspokoić sporą część swoich codziennych potrzeb. W ich otoczeniu znajduje się wiele zieleni. 

Taki nietuzinkowy projekt gwarantował lokatorom mieszkań zarówno większy dostęp światła dziennego do ich wnętrz,  jak i znacznie lepszą ich wentylację. Popularne "kukurydze"do dzisiaj należą do najchętniej fotografowanych miejsc na mapie Katowic. Ze względu na ich wysokość zdarzały się przypadki wykonywania przez base jumperów skoków spadochronowych z dachów najwyższych spośród nich.

Jutro zaczynam swój jesienny urlop ( nareszcie) zatem po powrocie oczekujcie sporej dawki wpisów z tej podróży.

***

In the following post, I invite you to a further tour of Katowice's brutalist apartment buildings, which I had the opportunity to see during last weekend. Today we will visit the tallest skyscrapers in the city, which are commonly known as "corns" due to their unusual shape. The inhabitants themselves call them -Tauzen. These remarkable buildings from the architectural point of view are located in the Tysiąclecia estate, opposite the Park Ślaski. They were designed by two Polish architects: Henryk Buszko and Aleksander Frant. The design was based on the famous Marina City skyscrapers built in Chicago. Their characteristic feature is definitely large, circular balconies. Garages are located in the basement of the building. The entire complex has a total of 5 buildings, the largest of which (three of them) are 82 meters high, while the other two are slightly lower and measure 56 meters. The buildings have 25 floors. The higher ones are marked with numbers 1-3, and the lower ones 4-5. Formerly, they had the status of the tallest residential buildings in Poland. Over the years, they were overtaken by modernist skyscrapers that were built, among others, in Warsaw or Wrocław.

The construction of the complex began in the 60s. The first residents appeared in their area in 1964, when the first apartments were put into use. The construction of the estate was completed in 1982. The buildings, in a way, constitute a peculiar city within a city. In their area, residents can satisfy a large part of their daily needs. There is a lot of greenery in their surroundings.

Such an unusual design guaranteed the inhabitants of the flats both greater access to daylight to their interiors and much better ventilation. The popular "corns" are still among the most photographed places on the map of Katowice. Due to their height, there were cases of base jumpers parachuting from the roofs of the highest among them.

Tomorrow I am starting my fall holiday (finally), so when I come back, you can expect a lot of posts from this travel.

zdjęcia/photos : Karolina Antosik

Controversial tourism - Katowice part 1 - Superjednostka/ Superunit

 "Katowice wyglądają jak ciche miasto

 zbożnej mieszczańskiej pracy."

"Katowice looks like a quiet city

godly bourgois job" 

Skomasowana Jednostka Mieszkaniowa, czyli  "Superjednostka" to zdecydowanie jeden z najbardziej charakterystycznych i największych wielokondygnacyjnych budynków w Polsce. Znajdujący się przy Alei Wojciecha Korfantego w Katowicach wieżowiec został zaprojektowany w latach 60-tych i oddany do użytku na początku lat 70-tych. Wówczas rozpoczęła się "walka" wśród właścicieli popularnych w tamtych czasach książeczek mieszkaniowych. Mieszkania były niewielkie, ale za to widok z okien na miasto zdecydowanie to rekompensował. 

Budynek umieszczony został na specjalnych żelazobetonowych słupach, mających na celu minimalizowanie wszelkich wstrząsów tektonicznych. Wyposażony w windy, które zatrzymują się na co trzecim piętrze, wysokościowiec jest wyposażony w własne niezależne zasilanie w prąd oraz wodę. Przejścia pomiędzy poszczególnymi kondygnacjami możliwe są  wyłącznie na piętrze drugim, ósmym oraz czternastym. Budynek ma wysokość 51 metrów. Na jego 15 piętrach znajdują się 764 mieszkania, 12 wind, 175 garaży. Może on pomieścić łącznie około 3000 mieszkańców. Dla każdego kto pojawia się w jego wnętrzu gościnnie, będzie się on jawił jako swoisty labirynt schodów oraz klatek, w których nie sposób się nie zgubić.

Superjednostka została zaprojektowana przez Mieczysława Króla, który podczas procesu projektowania wzorował się na pomysłach Corbusiera. Niestety w porównaniu do Corbusiera, Superjednostka nie posiada ani ogrodów, ani basenu. W jej obrębie mieści się jedynie działająca do dziś przychodnia. Pralnie bowiem w bardzo wielu przypadkach zostały wcielone przez mieszkańców do ich własnych lokum powiększając ich pierwotny metraż.  

Co ciekawe katowicki wieżowiec ma bardzo dobrze rozwiązany element współpracy sąsiedzkiej.Wielu mieszkańców bardzo chętnie nawzajem sobie pomaga, spotykając się w świetlicach oraz realizując wspólnie projekty kulturalne. Budynek, który dawniej przyciągał nieciekawy element społeczny - narkomanów, kieszonkowców czy bezdomnych, dzisiaj wyposażony jest w sprawnie działające portiernie. Dodatkowo został on lepiej zabezpieczony na wypadek rozprzestrzenienia się na jego terenie pożaru.

Od 1994 roku Superjednostka oficjalnie ma status osiedla mieszkaniowego. Ceny mieszkań wbrew pozorom wcale nie należą do najniższych, a to ze względu na fakt, iż zyskał on status budynku kultowego. W 2014 roku powstał film dokumentalny w reżyserii Teresy Czepiec opowiadający historię jego mieszkańców, który serdecznie polecam przede wszystkim fanom brutalizmu - link poniżej:

https://vod.pl/filmy,1/superjednostka,3926

The "Superunit" housing unit is definitely one of the most characteristic and largest multi-storey buildings in Poland. Located at Aleja Wojciecha Korfantego in Katowice, the building was designed in the 60's and put into service in the early 70's. It was then that the "fight" for housing among the owners of the then popular housing books began. The flats were small, but the view of the city from the windows made up for it.

The building was placed on special reinforced concrete pillars, which are designed to minimize any tectonic tremors. Equipped with elevators that stop on every third floor, the skyscraper has its own independent power and water supply. Passages between the individual floors are possible only on the 2nd, 8th and 14th floors. The building is 51 meters high. Its 15 floors have a total of 764 apartments, 12 elevators and 175 garages. It can hold a total of about 3,000 inhabitants. For everyone who appears inside the building, it will appear as a kind of labyrinth of stairs and staircase, in which you can easily get lost.

Superunit was designed by Mieczysław Król, who was based his concept  on the ideas of Corbusier during the process of its design. Unfortunately, compared to Corbusier, the Super Unit has neither gardens nor a swimming pool. There is only a medical clinic in its area. Laundry rooms in many cases were incorporated by residents into their own flats, increasing their original size.

Interestingly, the Katowice skyscraper has a very well-resolved element of neighborhood cooperation. Many residents are very willing to help each other, meet in community centers and carry out cultural projects together. The building, which used to attract an uninteresting social element - drug addicts, pickpockets or the homeless, today is equipped with efficient porter's lodges. In addition, the building is better protected in case of fires spreading within it.

 Since 1994, Superunit officially has the status of a housing estate. Contrary to appearances, the prices of apartments are not smal cause of the fact that it has gained the status of a cult building. In 2014 was made a documentary film directed by Teresa Czepiec. It is telling the story of its inhabitants, which I heartily recommend especially to fans of brutalism - link below:

https://vod.pl/filmy,1/superjednostka,3926

Zdjęcia : Karolina Antosik